Kosmetyka pośmiertna i balsamacja to dziedziny branży pogrzebowej, które ostatnio prężnie rozwijają się w naszym kraju. Powstaje coraz więcej firm specjalizujących się w szkoleniu przyszłych fachowców branży pogrzebowej. Chętnych nie brakuje - dziś kariera w branży pogrzebowej nie jest niczym wstydliwym i staje się marzeniem wielu młodych ludzi wchodzących na rynek pracy. Często wielu z nich dzieli się nabieranym doświadczeniem za pośrednictwem Internetu. W świadomości społecznej jeszcze do niedawna temat przygotowania ciała zmarłego do pogrzebu praktycznie nie istniał. Klienci domów pogrzebowych wiedzieli, że zmarły w jakiś sposób jest szykowany do ostatniej drogi, ale na tym ich wiedza się kończyła. Dziś edukacja o śmierci staje się ogólnodostępna, dzięki czemu rodziny zmarłych mogą wiedzieć, co dokładnie dzieje się za drzwiami prosektorium. Obecnie dostępne są dwie opcje — tanatokosmetyka i tanatopraksja (balsamacja). W poniższym artykule wytłumaczę, czym różnią się te usługi.
Tanatokosmetyka - podstawa w przygotowaniu zmarłego do ostatniej drogi
Kosmetyka lub toaleta pośmiertna, nazywana inaczej tanatokosmetyką to usługa mająca na celu zewnętrzne przykrycie oznak śmierci na ciele zmarłego. Warto pamiętać, że kosmetyka pośmiertna to nie tylko makijaż. Standardowy zabieg obejmuje zarówno mycie i ubieranie, jak i zabezpieczenie przed wyciekami, rekonstrukcję czy właśnie makijaż pośmiertny, który jest bezpośrednio związany z tą usługą. Wykonując tanatokosmetykę działamy głównie zewnętrznie w przeciwieństwie do balsamacji - ale o tym zaraz.
Podstawowa walizka tanatokosmetologa zawiera w sobie: płyn do mycia ciała, szampon, specjalistyczne palety podkładów w różnych odcieniach, by można było je dobrać do kolorytu skóry zmarłego, paleta z różami i czerwieniami do tworzenia tak zwanych „punktów ciepła” (czyli miejsc, które za życia naturalnie są lekko zaczerwienione), paletki podkładów w kolorach dalekich od naturalnego kolory skóry np. lawendowy lub zielony do wyrównania kolorytu skóry w obrębach plam opadowych, lignina i absorbenty do zabezpieczania oraz igły i nić sekcyjna. To tylko przykłady, a w pełni wyposażona walizka tanatokosmetologa zawiera znacznie więcej narzędzi, które pozwalają kompleksowo zaopiekować się zmarłym.
Tanatokosmetyka najczęściej wystarczy, by móc bezpiecznie pożegnać się ze zmarłym.
Po tanatokosmetykę sięga się w naszym kraju najczęściej podczas przygotowań do pogrzebu, jej koszt zaczyna się od 250 zł. Kwota będzie różna w zależności od naszego miejsca zamieszkania - im większe miasto, tym droższa taka usługa będzie.
Balsamacja - zaawansowana metoda przygotowania ciała zmarłego
Oprócz tanatokosmetyki w Polsce dostępna jest też usługa balsamacji, nazywana fachowo tanatopraksją. W przeciwieństwie do kosmetyki pośmiertnej zabieg jest wykonywany głównie wewnątrz ciała zmarłego i polega na dezynfekcji ciała z pomocą silnych chemikaliów w celu spowolnienia procesów gnilnych poprzez konserwację, wyrównanie kolorytu oraz poprawienie ogólnego wyglądu zmarłego. Dzięki zabiegowi, białka w ciele rozkładają się znacznie wolniej. Nie trzeba wtedy nieustannie kontrolować temperatury ciała w trumnie, pozwala to np. na wielomiesięczne przechowywanie zwłok w chłodni lub przewożenie ich na duże odległości, również drogą lotniczą. Na usługę balsamacji warto zdecydować się kiedy rozkład bardzo się posunął lub ciało zmarłego jest zniszczone chorobą.
Jest to usługa do zadań specjalnych, wymaga więc specjalistycznego sprzętu. W walizce balsamisty oprócz kosmetyków tanatokosmetologa znajdziemy również przeróżne płyny, często w intensywnych kolorach np. mocnego różu. Każdy płyn ma swoje szczególne zastosowanie: jednego użyjemy, by wyrównać koloryt skóry zmarłego, inny wypełni zmarszczki i ubytki w ciele, a jeszcze inny będzie w stanie usunąć larwy, gdyby takowe się pojawiły. Mieszankę płynów dobiera się indywidualnie, by jak najlepiej zabezpieczyć, odkazić i poprawić wygląd zmarłego.
Cały proces jest bardzo skomplikowany, wymaga kwalifikacji i dużego wkładu finansowego na szkolenia oraz sprzęt. Na polskim rynku pogrzebowym wciąż jest niewielu certyfikowanych tanatopraktorów i nie każdy zakład ma taką osobę w swoich szeregach. Jeżeli chcielibyście skorzystać z takiej usługi, a nie jest ona dostępna w zakładzie pogrzebowym, który organizuje pogrzeb, istnieje możliwość wynajęcia spejalisty z innego miasta. Wielu z nich dojeżdża do zmarłego w ramach potrzeby.
Balsamacja nie jest w większości przypadków potrzebna, by bezpiecznie pożegnać się ze zmarłym.
Koszt usługi balsamacji zaczyna się od około 700 zł i podobnie jak w przypadku tanatokosmetyki cena ta będzie wyższa w większych aglomeracjach.
Którą usługę wybrać?
Rozważając obie opcje, warto wziąć pod uwagę kilka czynników.
Wybierz tanatokosmetykę jeżeli:
- ciało nie jest w zaawansowanym rozkładzie, a zmarły szybko został przetransportowany do chłodni;
- pogrzeb odbędzie się w przeciągu kilku, kilkunastu dni i nie ma potrzeby czekać na niego kilka tygodni czy miesięcy;
- zmarły nie będzie transportowany na duże odległości;
Wybierz balsamację jeżeli:
- ciało jest w zaawansowanym rozkładzie lub jest zniszczone okolicznościami śmierci, czy przebytą za życia chorobą;
- zmarły będzie transportowany na duże odległości lub na pogrzeb trzeba poczekać kilka tygodni, lub miesięcy;
- w ciele pojawiły się larwy lub inni nieproszeni goście;
Przed skorzystaniem z usług wybranego zakładu pogrzebowego, warto upewnić się, że zmarłym zajmują się osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje. Niestety wciąż wiele firm pogrzebowych oddelegowuje do tego zadania osoby bez kwalifikacji. Nie wstydź się pytać, czy zakład współpracuje z osobami kompetentnymi - jeśli druga strona nie ma nic do ukrycia, to z pewnością chętnie przedstawi Ci zdobyte certyfikaty. Odpowiedni wybór specjalisty, który zajmie się przygotowaniem ciała zmarłego, zapewni, że pożegnanie z bliskim będzie przebiegało w sposób spokojny i pełen szacunku.
Cześć, tu Agnes Tołoczmańska. Witam Cię w mojej przestrzeni edukowania w temacie śmierci i oswajania z nią na łamach serwisu Świętej Pamięci. Jeśli pierwszy raz trafiasz na moje treści, to możemy się bliżej poznać na Instagramie lub Facebooku.